IV. Điều trị
Điều trị viêm xoang mãn tính chúng tôi chủ trương: Bổ thận âm và Nạp khí về thận. Đối với những trường hợp viêm xoang cấp, hoặc khi có những triệu chứng sưng nhức khó chịu hay bội nhiễm do phong nhiệt cần giải tỏa gấp, có thể dùng thêm các biện pháp tiêu viêm, tiêu độc hoặc khu phong bài nùng. Bệnh kéo dài chừng nào thì âm hư càng nặng, càng phải chú trọng đến gốc ở thận. Khi sự cân bằng âm dương đã được thiết lập, hỏa sẽ tự yên vị. Mặt khác khi chính khí đã vững, sức đề kháng vươn lên, tà khí sẽ tự lui.
1. Các bài thuốc Cổ truyền
- Lục vị địa hoàng
Lục vị là một cổ phương căn bản và thông dụng trong y học cổ truyền để bổ Thận âm. Gọi là lục vị vì bài thuốc gồm sáu vị. Để nạp khí về thận, Hải Thượng Lãn Ông thường dùng thêm ba vị: Mạch môn, ngũ vị, Ngưu tất. Mạch môn làm mát phế vị; Ngũ vị liễm phế, cố thận; Ngưu tất hoạt huyết, dẫn thuốc về thận. Ngoài ra, vì là bệnh lâu ngày nên dùng thêm cao Ban long, là loài huyết nhục hữu tình để tăng hiệu quả. Cao Ban long là một vị thuốc bổ âm mạnh được chế từ sừng hươu nai. Như vậy, một bài thuốc lục vị gia giảm để trị viêm xoang có thể bao gồm:
- Thục địa 16g
- cao Ban long 8g
- hoài sơn 8g
- mạch môn 8g
- sơn thù 8g
- ngũ vị 6g
- đơn bì 6g
- ngưu tất 8g
- trạch tả 4g
- bạch phục linh 4g
Lần thứ nhất, đổ ba chén nước, sắc còn một chén. Lần thứ hai, đổ hai chén nước, sắc còn nửa chén. Hòa chung hai lần nước thuốc lại, chia uống hai hoặc ba lần trong ngày. Hâm nóng trước khi uống. Có thể dùng liên tục từ 10-15 thang.
Bổ âm tiếp dương
Ở những người lớn tuổi, viêm xoang thường phối hợp với nhiều chứng bệnh mãn tính khác khiến cơ thể suy nhược, ăn kém, thở yếu, hay mệt..., biểu hiện của cả khí huyết âm dương đều kém. Những trường hợp này nếu bổ khí không khéo có thể làm tăng khí nghịch, nếu bổ âm đơn thuần có thể làm ngưng trệ Tỳ Vị; Mà khi Tỳ Vị đã trệ thì thuốc gì cũng khó được chuyển hóa. Do đó cần sử dụng thêm các vị thuốc cam, ôn như nhân sâm, hoàng kỳ, bạch truật, can khương để tiếp dương xen kẽ với bổ âm. Với cách điều trị này, khi âm đã vượng lên một phần thì dương cũng tiến được nửa phần. Từng bước nâng lên mà vẫn bảo đảm không làm chênh lệch thái quá sự cân bằng giữa âm và dương. Bàn về cách tiếp dương trong bổ âm, Hải Thượng Lãn Ông đã ghi lại một phương thuốc rất có giá trị là "Bổ âm tiếp phương dương".
- Thục địa 120g
- bố chính sâm 60g
- bạch truật 40g
- can khương 12g (sao đen tẩm đồng tiện)
- bạch thược 20g (sao đen tẩm đồng tiện)
Đây là một thang đại dược, phân lượng lớn, sắc đặc chia làm nhiều lần uống trong ngày. Thục địa là vị chủ lực để bổ âm. Điểm đặc biệt của phương thang bổ âm này là gồm cả Sâm, Khương, Truật để bổ Tỳ Vị bằng cách sao đen và tẩm đồng tiện 2 vị can khương và bạch thược. Cách bào chế này vừa làm dịu sức nóng của can khương, vừa giáng hư hỏa và dẫn thuốc về thận nhằm tiếp dương khí cho Tỳ Vị đủ sức chuyển hóa thục địa, mà lại không kích động hư hỏa
Với những đợt viêm mũi và viêm xoang cấp tính hoặc viêm mũi phát triển do phong nhiệt, có thể dùng những bài thuốc sau, thiên về khu phong tiêu độc:
Hoàng liên giải độc thang: Hoàng liên 12g, bạc hà 8g, hoàng cầm 12g, hoàng bá 12g, chi tử 4g. Đổ ba chén nước, sắc còn một chén, chia làm hai lần uống trong ngày.
Ma hoàng thương nhĩ tử thang
- Ma hoàng 12g
- tân di hoa 8g
- khương hoạt 12g
- thương nhĩ tử 12g
- kinh giới 6g
- phòng phong 12g
- cam thảo 4g
Đổ ba chén nước, sắc còn một chén, chia làm hai lần uống trong ngày.
Những bài thuốc cổ phương liệt kê trên đây đang được các vị lương y sử dụng để chữa suy Thận là chủ yếu. Thảng hoặc có vị Lương y dùng để chữa bệnh Xoang, xong hiệu quả thu được thường không như ý muốn. Cần nhận rõ là phần lớn những người ứng dụng di sản Hải Thượng Lãn Ông là dựa vào uy tín Y học của Ông chứ không phải căn cứ vào thực thể bệnh tật của người bệnh cụ thể để vận dụng vào vào việc áp dụng kinh nghiệm cổ truyền.
Thành tựu Y học của Lê Hữu Trác chủ yếu dựa vào kinh nghiệm chữa bệnh thực tế, lúc nào ông “Làm Lý luận” thì không thoát được hệ quy chiếu của thứ triết học Âm – Dương - Thái Cực đồ của Trung Y. Di sản mà Lê Hữu Trác để lại thực sự có giá trị lớn đó là kinh nghiệm thực tế chữa nhiều loại bệnh, đóng góp nhiều nhất và có giá trị nhất chính là chữa các bệnh về sự cân bằng Âm - Dương của cơ thể người mà Hệ thống “Mệnh Môn - Chân Hỏa - Chân thủy” hết sức độc đáo của ông đã mạng lại vinh quang cho Y học thuần Việt. Trong căn bệnh cụ thể về Xoang này, chỉ tìm đến Lê Hữu Trác mới lý giải được gốc bệnh Xoang.
Xoang là bệnh phản ứng của cơ thể người về môi trường sống. Nhưng trước một môi trường chung ấy phản ứng của mỗi cơ thể người lại rất khác nhau, sự dị biệt đó chính là cơ địa của mỗi người. Dựa trên cơ sở các bài thuộc chữa Xoang do Lãn Ông để lại, Cơ sở Việt Y cổ truyền của chúng tôi đã chế tạo ra các bài thuốc chữa Xoang thích ứng với cơ thể từng người. Người mắc bệnh Xoang lâu ngày chữa nhiều nơi không khỏi xin đến cơ sở chúng tôi, các thầy chữa của Việt Y cổ truyền sẽ thăm khám từng người bệnh cụ thể và tư vấn cách chữa trị có hiệu quả cho các bạn. Các bạn cần hết sức thận trọng khi dùng thuốc chữa viêm Xoang theo cách sản xuất công nghiệp (hàng loạt) đang được quảng cáo rầm rộ hiện nay. Xin đến trực tiếp để nhận sự tư vấn miến phí cho các bạn. Không tư vấn qua điện thoại vì phải thăm khám cụ thể mới định đúng bệnh được.